خلاصه درس :

در این درس، به نقش اساسی جامعه توحیدی در مأموریت پیامبران پرداخته می‌شود. پیامبران تنها برای تربیت فردی نیامده‌اند، بلکه با تأسیس یک جامعه دینی، بستری برای پرورش گسترده انسان‌های موحد فراهم کرده‌اند. این جامعه همچون یک «کارخانه انسان‌سازی» عمل می‌کند و زمینه تحقق بندگی خدا را به صورت اجتماعی و تمدنی فراهم می‌سازد. در نقطه مقابل، جوامعی که بر پایه طغیان و استکبار بنا شده‌اند، امکان تربیت انسان صالح را از بین می‌برند و فرد را در مسیر بندگی دچار اختلال می‌کنند.

ساختار جامعه توحیدی مبتنی بر چند رکن کلیدی است. نخست، پیوستگی درونی میان مؤمنین و انسجام اجتماعی که در سایه همدلی روحی، هماهنگی فکری و رفتار مشترک شکل می‌گیرد. این پیوستگی موجب استقامت در شرایط دشوار و حفاظت در برابر آسیب‌های درونی می‌شود. دوم، فاصله‌گذاری بیرونی با جبهه کفر و نفاق است؛ چرا که بدون این مرزبندی روشن، جامعه دینی به تدریج در فرهنگ و ساختار دشمن هضم می‌شود. این اصل قرآنی «تبرّی» برای حفظ هویت جامعه توحیدی ضروری است.

رکن سوم جامعه توحیدی، محوریت ولی یا امام است. امام تنها مجری قوانین نیست، بلکه اراده الهی از طریق او در جامعه جریان می‌یابد. اراده امام، کانون وحدت و هماهنگی اراده‌های فردی و اجتماعی است و پرستش خداوند ذیل ولایت او معنا پیدا می‌کند. این ساختار، انسجامی عمیق به جامعه می‌بخشد که بدون امام قابل تحقق نیست.

در پایان، مبانی قرآنی این اصول در آیاتی از سوره مائده تبیین می‌شود. قرآن با نهی از هم‌پیمانی با جبهه دشمن، بر ضرورت فاصله‌گذاری تأکید می‌کند و در عین حال، مؤمنان را به انسجام درونی، تواضع متقابل، عزت در برابر دشمن، و مجاهده‌ای بی‌وقفه فرا می‌خواند. آیه ولایت، که خدا، پیامبر و مؤمنان حقیقی را اولیای مؤمنین می‌خواند، بنیاد جامعه توحیدی را بر محور ولایت الهی استوار می‌سازد.

در این درس با مفهوم جامعه توحیدی به عنوان مأموریت اصلی انبیا برای پرورش انسان موحد آشنا می‌شویم.