خلاصه درس :

تشکیلات در نگاه اسلامی، مجموعه‌ای از انسان‌هاست که با اهداف مشترک در تعامل‌اند. اما نکته اساسی این‌جاست که در تشکیلات غربی، انسان ابزاری برای تحقق اهداف است؛ حال آن‌که در تشکیلات اسلامی، انسان نه‌تنها ابزار نیست، بلکه خود هدفی مهم در مسیر رشد و تربیت است.

در همین چارچوب، نخستین مخاطب تربیت در فضای تشکیلات، خود اعضای تشکیلات‌اند؛ نه صرفاً جامعه یا مخاطبان بیرونی. چرا که اگر ما خود را تربیت نکرده باشیم، نمی‌توانیم دیگران را نیز در مسیر رشد هدایت کنیم. البته این به معنای توقف فعالیت تا رسیدن به خودسازی کامل نیست، بلکه باید در مسیر کار، همزمان رشد نیز صورت گیرد.

انسان، برای رسیدن به رشد و اثرگذاری در عرصه تشکیلاتی، نیازمند حرکت متوازن در دو مسیر است: نخست، کسب علم و دوم، عمل به دانسته‌ها. این دو بُعد همانند دو پیله‌اند: یکی پیله‌ی علم، و دیگری پیله‌ی اجرا. تنها با تعامل و توازن میان این دو، می‌توان به رشدی واقعی دست یافت.

در این چارچوب، می‌توان انسان و تشکیلات را دارای چهار صاحت (لایه‌ی وجودی) دانست:

1. صاحت جسم

2. صاحت روح

3. صاحت فکر

4. صاحت عمل 

   خوب است از خود بپرسیم:
   تفاوت میان «گروه» و «سازمان» در چیست؟ آیا هر جمعی که کنار هم فعالیتی می‌کند، سازمان محسوب می‌شود؟ یا تنها زمانی می‌توان از سازمان سخن گفت که هم صاحت جسم آن شکل گرفته باشد و هم روح در آن جاری باشد؟

   ???? در این درس با با اصول کار تشکیلاتی، صاحت های چهارگانه انسان و تشکیلات و فرق بین گروه و سازمان آشنا خواهید شد.